international readers?
The following blog posts are written in Vietnamese. If you are looking for content in English, please click on this button.
Thư Gửi Người Thương
Quan trọng không phải là ở lại hay ra đi mà là em đã học được những gì. Cuộc đời này chẳng phải hễ biết đau thì sẽ khắc bớt dại. Người ta vẫn đau cả cuộc đời và vẫn cứ dại mãi. Trí khôn chỉ đến với những người muốn học hỏi.
Em trai tôi buồn. Nó lại buồn.
Hai năm trước, khi em trai tôi xót xa chia lìa mối tình đầu mới chớm nở, nó đau đớn và suy sụp đến hao mòn. Tưởng chừng như thân xác đôi mươi cường tráng ấy đã gục xuống trong giông bão, và tâm hồn xanh ngắt rạo rực ấy đã chìm sâu trong mưa lũ vô tình. Đôi vai vạm vỡ của nó run run, rồi vỡ oà trong nước mắt.
Người ta bỏ nó rồi. Cô ấy ra đi không một lời báo trước, không một câu giải thích rõ ràng và thành thật, để ít nhất nó cũng có thể hiểu và chấp nhận sự từ biệt đường đột ấy. Vậy là, nó quyết định nuôi hy vọng và đợi chờ, chờ một ngày thành tựu và quay về bên nhau.
Nó viết một áng văn dài thật đẹp về mối tình như đóa hoa xuân ấy. Nó nhờ tôi chia sẻ, chỉ đơn giản bởi giá trị của sự sẻ chia. Chàng trai thương yêu của tôi nói rằng, “Em sẽ chẳng yêu thêm một ai khác nữa.” Và bạn tôi bảo rằng, “Em Phong đúng là soái ca ngôn tình ngoài đời thật.”
Đúng vậy. Em trai tôi đẹp lắm, quả thật là một tuyệt sắc mỹ nam. Tôi đảm bảo những chàng trai cực phẩm trong làng giải trí bây giờ không ai đẹp hơn nó. Thuở sơ sinh, tôi giống hệt Tôn Ngộ Không - mặt quắt, tai vểnh, đầu trọc lóc. Nhưng em trai tôi thì khác, khác hoàn toàn. Nó sinh ra đã là một Đường Tăng. Làn da trắng muốt, đôi mắt đen tròn, hàng mi cong dài, sống mũi thanh cao, khuôn miệng tươi hồng, vẻ mặt rạng ngời, và nụ cười rực rỡ luôn bừng nở trên khóe môi. Em tôi là một thiên thần.
Nó hài hước và dí dỏm. Ở bên nó, tôi cười sảng khoái mỗi ngày. Nó dịu dàng và mềm mỏng, luôn hòa nhã với mọi người, chẳng bao giờ gây chuyện với ai, luôn ôn nhu hoà giải và ngăn tôi lại mỗi khi Ngộ Không vung gậy quyết chiến đòi công đạo. Mỗi đêm tôi sợ ngủ một mình, nó kéo đệm sang nằm cùng và rủ rỉ tâm sự cùng nhau. Nó kín tiếng nhưng sâu sắc và ý chí lắm, sống tình cảm, trọng tình nghĩa và luôn phấn đấu vươn lên. Mà nó học giỏi thật, thông minh hơn tôi nhiều, luôn đứng nhất nhì trong khối và là niềm tự hào của cả khoa.
Ấy vậy mà, hai năm sau, lại một lần nữa, người ta bỏ nó rồi. Cô ấy cũng đuổi bắt trái tim nó, nắm trong tay rồi lại ném đi, liệng thật xa rồi chạy vụt mất. Cuộc tình cũng chỉ vừa loé sáng, vừa hân hoan nghe rộn ràng tiếng tim đập, mới hé nở những ngọt ngào say đắm, chưa kịp mơ đã phải tỉnh giấc rồi.
Người ta lại vùng chạy khỏi yêu thương chân thành mà nó trao, giống như cô gái đẹp chỉ lừa bắt Đường Tăng để hút máu và xẻ thịt. Lần này, nó kiệt sức thật. Không chỉ máu đã cạn mà nước mắt cũng ngừng rơi. Nó lờ mờ không thành tiếng, “Chị ơi, em không khóc được nữa rồi.”
“Yêu thì phải buồn, phải đau.” “Tình yêu thanh xuân mấy khi bền.” “Vấp ngã để đứng dậy, thấy sỏi đá để tránh xa, học khổ đau để mai sau bớt dại.” Người ta nói chẳng sai, tôi cũng tin là vậy. Nhưng tôi thương em trai tôi non nớt và hoang mang quá, xót xa nó bơ vơ chẳng rõ vì lẽ gì. Nó đau đớn vô cùng nhưng chẳng nhận ra sỏi đá, và bởi vậy cứ vấp ngã hoài chưa dứt, bầm giập mãi chưa yên. Sao có thể tìm được đúng phương thuốc khi mơ hồ chẳng rõ mắc bệnh gì? Vậy nên, lần này chị muốn viết, và em sẽ lắng nghe, em nhé.
Một người bạn của tôi từng nói, “Tớ tin rồi cậu sẽ hạnh phúc, bởi cậu đẹp quá, Quyên à.” Tôi mỉm cười cảm ơn bạn, nhưng tôi chỉ thầm nghĩ về nó như một lời động viên đầy thiện ý. Tôi không dám tin tưởng vào một điều mơ hồ như vậy. Tôi chỉ nhẹ nói với bạn rằng, “Nhìn tớ thơ ngây và hồn nhiên vậy thôi, chứ tớ cũng từng trải lắm đấy.”
Cuộc đời đã giúp tôi quen biết nhiều kiểu người khác nhau, trong những hoàn cảnh khác nhau, và trên những miền đất khác nhau. Họ là ta, là tây, và là tây gốc ta. Họ lớn hơn và nhỏ hơn, già hơn và trẻ hơn, muôn màu muôn sắc. Tất cả họ đều nhìn thấy tôi như một nàng công chúa, họ gọi tôi là một nàng tiên, và cảm ơn đời vì may mắn đã gặp được tôi. Tôi tin lời họ, tôi cũng tự tin vào giá trị và sự tốt đẹp của bản thân.
Vậy nhưng, tất cả họ lại nhẫn tâm xé rách đôi cánh của nàng tiên, và đến tận cùng con đường vẫn vô tình hay hữu ý làm tổn thương nàng công chúa. Tôi gọi họ là những kẻ khốn nạn. Kẻ khốn nạn có nhiều loại lắm: kẻ khốn nạn lưu manh, kẻ khốn nạn bệnh hoạn, và kẻ khốn nạn đần độn. Họ yêu bạn, muốn bạn, và ám ảnh về bạn, nhưng cũng làm đau bạn. Họ chắc hẳn luôn tâm niệm rằng bạn sẽ mãi yêu họ, mãi thương họ, mãi cần họ, mãi ở bên họ, mãi ngây thơ và khờ dại, mãi sợ hãi và yếu hèn, hoặc đơn giản là, họ đủ khôn khéo để mãi nắm bắt và kiểm soát bạn.
Nhưng họ đã nhầm. Họ đã sai lầm khi đánh giá thấp một cô gái tốt. Họ chẳng thể nghĩ nổi khao khát tự do và ý chí hạnh phúc của cô ấy mạnh mẽ và lớn lao nhường ấy. Tôi không hại người, tôi thương cả người làm mình đau, và tôi muốn cứu giúp họ - những con người khốn nạn. Nhưng tôi có trách nhiệm phải bảo vệ chính mình, và bản năng chở che những người thân thương - những con người yếu thế nằm trong vòng tay tôi. Tôi quyết không để bản thân mình chịu bất công, để con người mình bị ngược đãi, để cuộc đời mình chịu thương tổn, để tự do của mình bị xâm phạm, và để hạnh phúc của mình bị hủy hoại.
Tôi bay đi. Tôi trở về với bầu trời xanh trong, hướng về phía trước với bao điều đẹp đẽ đang chờ đón. Nhưng tôi chưa từng hối hận một điều gì. Đến cuối cùng, tôi vẫn tin rằng mình đã gặp đúng người. Họ không dành cho tôi, nhưng họ đã luôn dành tặng tôi những bài học vô cùng giá trị về con người và cuộc đời, và về chính bản thân tôi. Tôi dần trưởng thành và hoàn thiện hơn, sẵn sàng đón nhận một tương lai tốt đẹp và rực rỡ hơn, một phần nhờ những bài học họ đã đặt vào trí tuệ và tâm hồn tôi.
Em trai tôi không phải một kẻ khốn nạn. Nó không phải một kẻ khốn nạn lưu manh bởi nó quá hiền lành và lương thiện, đạo đức và trách nhiệm. Nó không phải một kẻ khốn nạn bệnh hoạn bởi nó quá tử tế và đứng đắn, đàng hoàng và chuẩn mực. Nó không phải một kẻ khốn nạn đần độn bởi nó quá thông minh và sâu sắc, biết nhường nhịn và lắng nghe.
Tôi cũng không nói những cô gái em trai tôi thương yêu là những kẻ khốn nạn. Dù tôi không quen biết họ nhưng tôi tin vào sự tử tế và tốt đẹp ở các cô ấy. Họ cũng có những hoàn cảnh riêng, những suy nghĩ, cảm xúc và cá tính riêng. Và chẳng phải em đã luôn nói rằng những người em thương là những người đáng mến hay sao? Tôi tin em. Nhưng điều tôi muốn khuyên nhủ em trai tôi chính là lắng nghe họ, bởi họ đang dạy em những bài học đắt giá có thể làm thay đổi cuộc đời em.
Nếu có thể, chị mong em hãy mời cô ấy ngồi xuống và cùng nhau chuyện trò, không phải để níu kéo, mà chỉ để nghe thôi. Đừng vội vàng chen ngang, đừng nhanh nhảu cãi lại, ngăn bản thân biện hộ, chưa phải lúc tỏ bày, giải thích có thể đợi. Tất cả những gì em cần làm chỉ là dồn toàn bộ sự chú ý vào tâm tư của cô ấy, đặt những câu hỏi ý nghĩa và tập trung lắng nghe sâu.
Chị mong em tạm xếp lại những suy nghĩ quẩn quanh trong đầu óc, tạm gạt bỏ những vướng mắc đang cồn cào trong tâm trí. Hãy căng rộng đôi tai để lắng nghe và mở rộng đầu óc để tiếp nhận những thông tin mới. Hãy tỉnh táo, nghe nhiều hơn, biết tôn trọng và ngẫm nghĩ về những điều cô ấy nói.
Nếu có thể, chị mong em xin cô ấy đừng ngần ngại sẻ chia những điều khó nói, và dũng cảm giãi bày những điều ngượng ngùng sâu kín. Hãy thành thật và cởi mở, bởi em cần điều đó - những sự thật lẩn trốn. Những điều ấy có thể làm em đau, nhưng đau đớn mấy cũng hãy ráng chịu, bởi sau cơn đau là một bầu trời mới.
Nếu mọi sự chỉ là khúc mắc giữa hai người, việc lắng nghe sẽ cởi mở những nút thắt, và việc nói chuyện sẽ khơi thông dòng chảy. Lắng nghe bằng chân thành, chia sẻ bằng tôn trọng, và thấu hiểu bằng thương yêu là phương thuốc nhiệm màu cho những tâm hồn thương tổn. Như vậy, em sẽ giúp những ách tắc giữa hai người ngừng ứ trệ, lại tuần hoàn và lưu thông. Em sẽ giúp người em thương được giải thoát khỏi những uất ức và khổ đau tích tụ, dồn nén, giống như việc ép máu độc ra khỏi cơ thể để vết thương chẳng còn nhức nhối nữa. Chị tin rằng hai em sẽ hiểu và thương nhau hơn. Chị chúc em toại nguyện với lựa chọn của mình.
Nếu mọi sự đơn giản là không thương chẳng hợp, chị mong em sớm nhận ra, đừng nuối tiếc, và tuyệt đối không oán trách hay nghi ngờ bản thân. Em không sai, chỉ là cô ấy không dành cho em. Chị ủng hộ cô ấy ra đi nếu bên nhau không thoải mái và chẳng thấy niềm vui. Chị không thể ngăn cản nhưng cũng không khuyến khích em nuôi hy vọng và chờ đợi, bởi chị biết em sẽ hạnh phúc bên người phù hợp hơn. Chị mong em đừng cố gắng trở thành một ai khác, thay đổi con người vốn dĩ đáng trân trọng chỉ vì một ai đó. Em là em, và em xứng đáng ở bên người yêu thương em chân thành, chấp nhận và bao dung con người em, tôn trọng và hoà nhịp cùng cá tính của em, và đối xử với em thật đàng hoàng, tử tế.
Còn nếu, điều này vô cùng quan trọng, cô ấy giúp em hiểu hơn về chính em, hé mở cho em thấy những điều em chưa tốt, những điều chính em không nhìn ra và chẳng ai dám nói, thì em phải nắm lấy và cảm ơn cô ấy. Những khuyết điểm và tính cách tưởng chừng nhỏ bé có thể cản trở em đến với thành công, ngăn cách em với những cơ hội, làm phiền lòng người em thương và chia rẽ em với mọi người xung quanh. Những thói quen và tiềm thức tưởng như vô hại cũng có thể hủy hoại vận may, phá hoại cuộc đời, khiến em luôn chịu đựng thiệt thòi và bất công, đưa em vào con đường dài đầy sỏi đá, chông gai cùng những vết trượt dài. Những thiên thần cũng mắc sai lầm. Nhưng điều quan trọng là luôn giữ trong mình một ý chí cầu tiến, khao khát trở nên tốt đẹp hơn, sửa đổi mình trước hết vì chính mình, chẳng phải chỉ vì “họ”.
Quan trọng không phải là ở lại hay ra đi mà là em đã học được những gì. Cuộc đời này chẳng phải hễ biết đau thì sẽ khắc bớt dại. Người ta vẫn đau cả cuộc đời và vẫn cứ dại mãi. Trí khôn chỉ đến với những người muốn học hỏi. Vậy nên, chị mong em không ngừng khám phá và hoàn thiện bản thân, không ngừng uốn nắn và xây đắp để đẹp đẽ và mạnh mẽ hơn mỗi ngày. Có thể em đã gặp vận xui, có thể em đã chưa may mắn, nhưng con người và cuộc đời em đều nằm trọn trong tâm trí và trong chính đôi bàn tay em. Chúng ta luôn có thể thay đổi chính mình để cuộc đời được thay màu áo mới.
Chị luôn tin tưởng em, yêu thương em và cầu mong em thật nhiều hạnh phúc. Chị mãi mãi là người bạn thân thiết nhất của em.
Chị gái thân thương của em,
Hạnh Quyên
Học Từ Chính Mình
Tôi tin rằng, chỉ cần mỗi người có ý thức nuôi dưỡng bản tâm và vun đắp đạo đức, vào một thời điểm thích hợp, ở một môi trường thích hợp, tự khắc Đường Tăng sẽ thành hình sống động. Và nếu để tâm quan sát và lắng nghe chính mình, chúng ta sẽ thấy những tiếng nói ngày một rõ ràng hơn. Khi ấy, bạn đã trở thành người Thầy của chính mình.
Người đáng trách nhất không phải là người chưa tốt, bởi ai cũng có khuyết điểm và chúng ta đều mắc sai lầm. Người đáng trách nhất là người tự thỏa mãn với cái xấu, thấy rõ cái xấu mà không cầu thay đổi, chối từ cơ hội trở nên tốt đẹp hơn. Cái xấu ở đây là cái xấu ở chính mình, là điều làm bản thân khổ và người thương đau.
Quan sát và uốn nắn chính mình để hoàn thiện bản thân chính là ý nghĩa của Tâm Thoại - tiếng nói của nội tâm.
Ngộ Không và Đường Tăng không phải hai nhân vật xa lạ mà chính là tôi và bạn, là tất cả chúng ta. Ngộ Không và Đường Tăng không đại diện cho Thiện và Ác mà đơn giản là hai mặt luôn song hành trong mỗi con người.
Ngộ Không thường được hiểu là bản lĩnh và trí tuệ. Như người ta vẫn nói “lắm tài nhiều tật”, bởi vậy, Ngộ Không cũng chính là những khuyết điểm và những mặt chưa hoàn thiện của mỗi chúng ta, như nóng giận, đố kỵ, ghen tức, bảo thủ, cố chấp, tham lam, ích kỷ, hận thù, tự ái, thờ ơ, khờ dại, hống hách, háo thắng... và cái tôi quá lớn.
Trong tôi, Ngộ Không là một đứa trẻ, là âm thanh la lối đòi hỏi, đầy chủ quan, dễ bị kích động và tổn thương.
Đường Tăng thường được hiểu là thiện tâm và từ bi. Nhưng Đường Tăng trong Tâm Thoại không giống Đường Tăng trong Tây Du Ký với niềm tin mù loà, mềm yếu vô dụng, bi lụy yêu ma, tự đẩy chính mình và người đồng hành vào hiểm nguy và nghi kỵ. Đường Tăng trong Tâm Thoại là một người Thầy đích thực với đầy đủ sự thông tuệ, sáng suốt và cao minh, tử tế và yêu thương nhưng không mù quáng hay thiên lệch.
Trong tôi, Đường Tăng là một người thầy, là tiếng nói thủ thỉ khuyên răn, uốn nắn chỉ bảo, để đứa trẻ Ngộ Không có cái nhìn rộng mở và bao dung hơn.
Tôi tin rằng, chỉ cần mỗi người có ý thức nuôi dưỡng bản tâm và vun đắp đạo đức, vào một thời điểm thích hợp, ở một môi trường thích hợp, tự khắc Đường Tăng sẽ thành hình sống động. Và nếu để tâm quan sát và lắng nghe chính mình, chúng ta sẽ thấy những tiếng nói ngày một rõ ràng hơn. Khi ấy, bạn đã trở thành người Thầy của chính mình.
Åland, 20.12.2020
Hạnh Quyên
Lắng Nghe Để Yêu Thương
Chúng ta đều phải dành rất nhiều thời gian để nghe trước khi có thể bắt đầu nói. Điều đó dễ khiến người ta lầm tưởng học nói khó hơn học nghe. Tuy nhiên, kỹ năng lắng nghe quan trọng hơn nhưng lại khó học hơn rất nhiều, và phải học cả cuộc đời. Muốn hạnh phúc và yêu thương, nhất định phải lắng nghe.
Phụ nữ muốn hạnh phúc trong tình yêu nên tìm một người đàn ông chịu khó lắng nghe và biết cách chia sẻ. Đây là lời khuyên chân thành được đúc kết từ những kinh nghiệm xương máu của chính bản thân tôi, gia đình tôi, và những người thân yêu nhất.
Tôi đã thấy những người phụ nữ nuốt nước mắt vào lòng, những người phụ nữ lặng lẽ khóc trong đêm, những người phụ nữ thất thần đôi mắt ướt, những người phụ nữ gào khóc tức tưởi, và rồi lại âm thầm quay lưng gạt lệ nhoà... Rất nhiều những giọt lệ đã rơi, thường là phí hoài vô nghĩa.
Người ta thường lắc đầu chê bai, chép miệng phê phán phụ nữ lắm lời, rằng thì là phụ nữ ít lời mới là khôn ngoan. Nhiều người hiểu sai và lại tin là thật, tự ép bản thân giữ vững đức hạnh bằng một nụ cười che giấu sầu bi.
Phụ nữ nên được khuyến khích nói và bày tỏ nhiều hơn, đơn giản bởi họ thường đã nói rất ít và chắt lọc rất nhiều so với những gì họ thành thực cảm nghĩ.
Phụ nữ cảm nghĩ nhiều là điều tự nhiên, bởi họ sinh ra vốn dĩ đa sầu đa cảm và tinh tế tỉ mỉ hơn người đàn ông. Tâm sự giãi bày là cách tốt nhất để người phụ nữ giải toả tâm lý của chính họ và giải quyết khúc mắc với những người thân thương, đặc biệt là người đàn ông quan trọng bên cạnh họ.
Họ "kiệm lời" cũng bởi dễ thấu cảm, hay thương người, nhiều khi dặn lòng nén nhịn, giấu kín những bức xúc khó chịu bởi bản tính dịu hiền, trái tim mềm yếu, tâm lý sợ tổn thương, ngại xích mích.
Đôi khi, những gì người phụ nữ cần là sự cảm động và cảm giác yêu thương chân thành được gói ghém nâng niu bằng sự quan tâm ân cần và tinh ý. Những điều lãng mạn tình tứ ấy, nếu phải dùng lời lẽ thẳng thắn để đòi hỏi, chẳng phải sẽ mất hết ý nghĩa đẹp đẽ hay sao?
Xã hội quá khắt khe trong giao tiếp ứng xử đồng thời quá đề cao thái độ "vì cảm xúc của người khác" cũng khiến người ta có cảm giác nặng nề, ngại ngùng và dè dặt khi phải mở đầu một câu chuyện tế nhị, dễ gây mâu thuẫn và mất lòng.
Trong nhiều hoàn cảnh, truyền thống văn hoá - xã hội đẩy người phụ nữ vào vị thế yếu hơn và dễ bị phán xét hơn. Điều này hình thành thói quen khép nép, kín đáo và tâm lý nhún nhường, chịu đựng.
Họ không dám và cũng không biết cách thẳng thắn bộc bạch và đối diện với vấn đề một cách sòng phẳng và ngang hàng với đàn ông, mà việc gì không được học và thực hành cũng sẽ thành thiếu kỹ năng, khi va vấp sẽ lúng túng và quẩn quanh không lối thoát.
Khi người ta nhìn thấy và cảm thấy nhiều hơn nhưng lại không thể nói ra thành lời, hoặc những lời nói ra không thể đến được người cần nghe mà phũ phàng quay ngược trở lại như trời giáng xuống thân người phụ nữ, thì bức xúc ức chế là điều hiển nhiên.
Phụ nữ nên nói nhiều hơn, nhưng cần học cách nói ngay ngắn, đàng hoàng, để lời nói có sức mạnh, giá trị và hiệu quả hơn, để đạt được mục đích và không rơi những giọt lệ vô nghĩa. Nói với ai, nói điều gì và nói như thế nào là những điều đáng để cân nhắc.
Giao tiếp là mấu chốt của mọi mối quan hệ, và chỉ có thể thành công nếu mũi tên hai chiều đều thoả mãn và thông suốt. Chính vì vậy, đàn bà học nói thì đàn ông cũng nhất định phải học lắng nghe: lắng nghe đàng hoàng, tử tế và chân thành.
Tôi từng quen một chàng trai trẻ đến từ một môi trường văn hoá có nhiều khác biệt so với những gì tôi được nuôi dạy và thân thuộc. Chúng tôi không thể giao tiếp dù cùng sử dụng những ngôn ngữ chung, phần lớn là tiếng mẹ đẻ hoặc ngôn ngữ quốc tế cả hai cùng thông thạo.
Tôi đã luôn tự trách mình hoặc đổ lỗi cho khác biệt văn hoá. Nhưng bình tĩnh nghĩ lại, tôi nhận ra vấn đề không nằm ở đó. Không có một nền văn hoá văn minh và tốt đẹp nào dạy những công dân của họ nói trước khi nghe và tranh biện trước khi hiểu.
Lắng nghe bao gồm hành động nghe và tìm hiểu rõ điều được nghe. Chàng trai trẻ đã thất bại ở cả hai giai đoạn này, ngay từ việc tôn trọng lượt lời của đối phương, im lặng và kiên nhẫn nghe họ trình bày.
Tôi đã rất cố gắng, tận dụng mọi cơ hội để truyền đạt những điều mình cảm nghĩ, nhưng mọi cố gắng của tôi đều đã luôn rơi vào một vòng tròn quẩn quanh bế tắc và bất lực. Không những không nhận được sự cảm thông và chia sẻ, ngược lại còn nhận lấy sự tấn công quyết liệt và những tổn thương không thể hoá giải.
Mỗi nỗ lực kiên cường và bền bỉ của tôi luôn đem về cho tôi hai cái tát đau đớn. Cái tát đầu tiên là những lời nói của chính tôi bật ngược trở về điểm xuất phát khi không cách nào lọt vào tai người nghe. Cái tát thứ hai là bài biện cãi dài lê thê với đầy những phân tích sắc sảo, nhưng sai đường ngược lối, bởi đơn giản là chẳng nghe làm sao biết.
Tất cả những gì tôi khao khát nhận được không nhất thiết phải là sự đồng ý hoàn toàn, mà đơn giản chỉ là một chút lắng nghe, một chút ngẫm nghĩ, một chút thẩm thấu, và một câu nói "Anh đã hiểu điều em muốn nói" bằng tất cả sự chân thành và tôn trọng tôi xứng đáng nhận được.
Tôi đã sai, khi kiên cường đâm đầu vào ngõ cụt, khi cố gắng khai thông một con đường bất khả. Ai bảo "đàn ông miệng rộng thì sang"? Hoá ra đàn ông miệng rộng "tan hoang cửa nhà"!
Chúng ta đều phải dành rất nhiều thời gian để nghe trước khi có thể bắt đầu nói. Điều đó dễ khiến người ta lầm tưởng học nói khó hơn học nghe. Tuy nhiên, kỹ năng lắng nghe quan trọng hơn nhưng lại khó học hơn rất nhiều, và phải học cả cuộc đời. Muốn hạnh phúc và yêu thương, nhất định phải lắng nghe.
Tampere, 07.12.2019
Hạnh Quyên
Tâm Thoại
Mỗi chúng ta đều sinh ra và lớn lên trong những môi trường khác nhau, được nuôi dạy khác nhau, hoàn cảnh trưởng thành khác nhau, dĩ nhiên suy nghĩ và cách nhìn cuộc đời cũng rất khác nhau. Không nên chỉ vì một vài điều khác biệt nhỏ nhặt mà căng thẳng thù hằn, mất hoà khí, đôi bên đều tổn thương, mất mát. Cuộc đời vốn đã nhiều khó khăn lắm rồi, thương chẳng hết thù ghét làm gì.
Dù vẫn biết Ngộ Không và Đường Tăng đều quan trọng như nhau, nhưng một thân một mình, cùng lúc nuôi dưỡng và chăm sóc cả Ngộ Không và Đường Tăng thật không hề dễ dàng.
Ngộ Không ngày trước chỉ biết vô tư hoan hỉ nơi thâm sơn cùng cốc, chẳng gặp chuyện bất bình mà căng thẳng bận tâm, vốn không quen chuyện xích mích, mất lòng. Vốn tính nóng nảy, một mâu thuẫn nhỏ cũng làm khỉ ta bực bội, vung gậy quyết chiến. Mỗi lần gậy vung lên, Vòng Kim Cô xiết chặt làm Ngộ Không quay cuồng trong đau đớn thân xác và uất hận nghẹn đắng xót xa trong lòng.
Khi con đường đến đoạn nhiều tai ương, chiếc Vòng Kim Cô được nới lỏng đôi chút để Ngộ Không được thoả tài thoả sức, để thiên hạ thận trọng mà giữ mình, tránh vượt quá giới hạn mà sinh chuyện không vui. Nhưng Ngộ Không không đau, Đường Tăng lại đau. Thật khó vẹn toàn.
Nhiều đêm thao thức, hai thầy trò tâm sự miên man. Trò an ủi thầy, thầy khuyên bảo trò.
- Con để nóng giận làm chủ, đánh mất bản thân, tổn thương người lành, ta rất khổ tâm.
- Con xin lỗi thầy, con nóng giận mất khôn. Nhưng cuộc đời nhiều khi không thuận ý mình, bực bội nên nói ra cho nhẹ lòng, khó chịu nên bày tỏ để người cùng hay biết, mâu thuẫn nên tỏ thái độ để giải quyết cho êm đẹp. Nếu cứ nhún nhường khoác chiếc áo hài lòng nhưng trong lòng than khóc sầu bi thì chính mình hại mình dối người, vứt bỏ cơ hội được chữa lành.
- Con chữa như vậy, liệu có thể lành không? Con đem cái khó chịu của mình đổ lên người khác. Họ bị tổn thương và con mất một người bạn. Con thoát khỏi chấp nhặt bực bội, nhưng phiền não vì mất mát và khổ tâm vì hại người. Không ai làm phiền con nữa nhưng cũng không ai thương con nhiều nữa.
- Thưa thầy, nhân gian rộng lớn, lòng người phức tạp. Chúng ta sống trên đời không cần và không thể được yêu thương bởi tất thảy. Người yêu kẻ ghét là chuyện bình phàm, sao có thể đòi hỏi được lòng cả thế gian? Chỉ cần những người thân thiết và trân quý nhất đối với mình hiểu mình, thương mình là đủ rồi thầy ạ.
- Ai yêu ai ghét là chuyện của người, cố gắng chẳng ích gì. Điều ta có thể làm là tự mình tốt với người. Ta vì người cũng chính là ta yêu ta. Mọi năng lượng con toả ra cuộc đời, cuối cùng, đều sẽ quay về với chính bản thân con. Nếu con luôn cho rằng tất cả mọi người đều cố ý gây thù hằn với con, con sẽ luôn dùng sự thù hằn để đối đãi với mọi người, và những gì con nhận được mãi mãi chỉ là thù hằn mà thôi. Thay vào đó, con nên nghĩ rằng chúng ta đều là trẻ thơ, được nuôi dạy khác nhau, vô tình mà làm phiền lòng nhau. Nếu bạn có điều chưa tỏ, con nhẹ nhàng chỉ bảo, giải thích cho bạn hiểu bằng thái độ khoan hoà, từ tốn, dùng lý lẽ đàng hoàng thuyết phục bạn. Nếu là người tốt, họ sẽ cảm kích và thay đổi. Nếu là người xấu, con lặng lẽ tránh xa, bởi với người không muốn nghe, nói nhiều chẳng ích gì, xích mích chỉ thiệt thân.
- Nhưng thưa thầy…
- Thêm bạn bớt thù mới là điều hay con ạ. Mỗi chúng ta đều sinh ra và lớn lên trong những môi trường khác nhau, được nuôi dạy khác nhau, hoàn cảnh trưởng thành khác nhau, dĩ nhiên suy nghĩ và cách nhìn cuộc đời cũng rất khác nhau. Không nên chỉ vì một vài điều khác biệt nhỏ nhặt mà căng thẳng thù hằn, mất hoà khí, đôi bên đều tổn thương, mất mát. Cuộc đời vốn đã nhiều khó khăn lắm rồi, thương chẳng hết thù ghét làm gì.
- Dạ thưa thầy, giang sơn dễ đổi, bản tính khó dời. Để nhẹ nhàng giãi bày mà chẳng mất lòng nhau thật khó.
- Con là đứa trẻ trong sáng, hướng thiện, chỉ tội nóng nảy, bốc đồng, hiếu thắng lại ham vui. Con chỉ cần học một chữ “Nhẫn” thì mọi việc tự khắc sẽ tốt đẹp. Khi cơn nóng giận bốc lên, con hãy nhắc bản thân nán lại ba giây để hít thở thật sâu. Sau đó, con sẽ tự biết phải làm gì. Ta biết lúc đầu sẽ khó khăn, nhưng bài học sẽ ngấm dần mỗi lần con tập luyện, đến khi hoà vào từng hơi thở, trở thành một phần hồn cốt, con sẽ không phải cố gắng nhiều nữa.
- Dạ, con sẽ cố gắng thay đổi, chỉ cần thầy luôn bên con. Xin thầy cũng luôn biết rằng, con sẽ luôn bên thầy bất kể điều gì xảy ra. Dù cả thế giới này không còn ai ở lại, thầy nhớ rằng thầy vẫn sẽ có con. Giờ đã khuya lắm rồi, thầy chớ nên bận lòng thêm nữa. Thầy trò mình cố ngủ một giấc say. Đường còn dài…
Tampere, 27.11.2019
Hạnh Quyên
Nhẹ Cười Lướt Qua Lòng Người
Sau khi cho đi rất nhiều mà nhận lại chẳng bao nhiêu, tôi thôi bớt những kỳ vọng: hãy sống tử tế, thật tâm và cho đi thật nhiều nhưng chớ nên mong chờ một sự đáp lại lập tức và tương tự; nếu gặp người làm được điều đó thì hãy biết ơn và thấy mình may mắn. Tôn trọng thế giới riêng của người khác không có nghĩa rằng mình cũng phải sống trong thế giới ấy: nếu gặp ai đó có cách nghĩ và cách cảm ở vực sâu thăm thẳm, đừng nhảy xuống cùng họ, hãy vững tâm biết rằng đỉnh núi trong lành hơn.
Thời gian gần đây, cuộc đời đã giúp tôi hiểu hơn nhiều điều về sự phức tạp của lòng người. Rất nhiều khi, nhiều điều nhìn vậy nhưng không phải vậy. Bất chợt, tôi nhận ra bao năm qua mình đã luôn mơ ngủ, mộng du lướt ngang qua cuộc đời. Đó thực ra là điều vô cùng may mắn, khi tôi được sinh ra và lớn lên trong môi trường “phòng thí nghiệm” trong sạch và an toàn, được bảo vệ tuyệt đối bởi bản năng “chọn mây cùng tầng mà chơi”.
Khi bất ngờ đối mặt với sự bất nhất của lòng người, tôi có đôi chút hụt hẫng, đôi phần phẫn nộ. Sau đó quen dần, tôi chỉ nhẹ cười cho qua, hiểu rằng họ không hề xấu xa, mình cũng không hoàn toàn tốt đẹp, chỉ là con người ai cũng có những mâu thuẫn và vỏ bọc riêng, cùng những nhận thức riêng khi đối diện với cùng một vấn đề. Đó là tự nhiên và bản năng.
Sau khi cho đi rất nhiều mà nhận lại chẳng bao nhiêu, tôi thôi bớt những kỳ vọng: hãy sống tử tế, thật tâm và cho đi thật nhiều nhưng chớ nên mong chờ một sự đáp lại lập tức và tương tự; nếu gặp người làm được điều đó thì hãy biết ơn và thấy mình may mắn. Tôn trọng thế giới riêng của người khác không có nghĩa rằng mình cũng phải sống trong thế giới ấy: nếu gặp ai đó có cách nghĩ và cách cảm ở vực sâu thăm thẳm, đừng nhảy xuống cùng họ, hãy vững tâm biết rằng đỉnh núi trong lành hơn.
Ngày mới “va chạm với Trái Đất”, có một thoáng chốc tôi bối rối tự hỏi “Người ta phòng thủ như vậy, chơi xấu như thế, mình có nên như vậy?” Nhưng quả thực, dù có cố gắng thế nào tôi cũng không thể mang những suy nghĩ xấu xa bởi đôi mắt tôi chỉ sinh ra để thấy những điều đẹp đẽ. Vậy nên, hãy cứ bình tĩnh là chính mình, sống vui vẻ bình yên ở một tầng mây cao, chẳng phân bua chấp nhặt những tầng mây thấp.
Ngày trước, tôi từng chia sẻ với “anh quản gia” của mình rằng: “Thực ra, em cũng như tất cả mọi người, cũng nhiều lần trải qua những đau khổ, buồn phiền. Nhưng em tự thấy chính mình luôn hồn nhiên trở lại sau mỗi lần vấp ngã.” Anh bảo rằng: “Như vậy, em là người có Phúc.”
Càng hiểu người và hiểu đời hơn, tôi càng hiểu chính mình hơn và ung dung trước mọi việc. Có lẽ, đó chính là bí quyết giúp tôi ngày một trưởng thành, nhưng đồng thời lại ngày càng trẻ ra. Tôi tin rằng, khi hai điều này gặp nhau tại một điểm chung cân bằng, một người đặc biệt sẽ đến với tôi từ những tầng mây rất cao. Sắp rồi!
(Ảnh chụp một góc nhỏ của hàng berry tuyệt đẹp trải dọc con Dốc Cầu Vồng nhà tôi. Mọi người có để ý thấy những chiếc lá ngày càng ngả vàng, trong khi những chùm quả ngày càng mọng đỏ?)
Tampere, 10.10.2019
Hạnh Quyên
Bản Lĩnh Và Thiện Tâm
Đường Tăng không có Tôn Ngộ Không thì khó mà đến đích. Tôn Ngộ Không không có Đường Tăng cũng chẳng dễ mà nên chuyện. Nó cần cái bản lĩnh của Tôn Ngộ Không để đi được đường xa, nhưng Nó cũng rùng mình với suy nghĩ Nó có thể trở thành ai, sẽ đi đâu về đâu nếu không có một nửa Đường Tăng còn lại.
Ngày 17 tháng 7 năm Con Khỉ 27 năm hạ giới về trước, một cô Khỉ con len lén chờ khi Hổ Chúa xuống núi, vạch Đất chui lên. Mặt Nó quắt bé tí xíu nhìn qua chỉ thấy toàn là mũi, tai Nó vểnh xoè to như hai chiếc quạt, đầu Nó trọc lóc đến năm ba tuổi vẫn lưa thưa ba cọng tóc. Bà Đất Ông Đất nghĩ ngợi băn khoăn: “Hai con người lại đẻ ra một con khỉ. Thật chẳng giống ai!”
Khỉ con lớn lên trong khu vườn đầy cỏ cây và loài vật. Tuổi thơ của Nó cứ thế yên bình trôi qua. Đó là quãng thời gian đẹp và đáng nhớ nhất trong cuộc đời Nó. Nhiều khi Nó rưng rưng luyến tiếc, bồi hồi nhớ lại, Nó nhớ ánh đèn vàng sau mưa, nhớ mùa đông Hà Nội trong chiếc chăn lông ấm, nhớ tiếng gõ móng bên hiên nhà... Nó luôn biết ơn những ngày tháng ấy, được sống bên Ông Bà Khỉ của Nó, giản dị thôi nhưng là báu vật tạo nên con người Nó sau này: hiền lành và lương thiện.
Nó tự thấy mình có nhiều nét rất giống Tôn Ngộ Không. Nó nóng nảy và quyết liệt, tham vọng và không dễ dàng khuất phục. Nó cũng thích làm vương làm tướng, làm tiên làm thánh, tự do ngáo ngơ bay nhảy khắp thế gian. Thế nhưng, chẳng hiểu tại sao cứ gặp người là Nó biến thành Đường Tăng. Nó thương cả lũ yêu quái nhền nhện muốn ăn thịt Nó.
Người tốt thì chơi cùng người tốt nhưng cũng dễ thu hút kẻ nhiều dã tâm. Người ta thường nói, cái thiện luôn chiến thắng cái ác, nhưng Nó biết rằng bóng tối to lớn và đáng sợ hơn ta tưởng rất nhiều. Một ngọn nến hiền khô yếu ớt, ngây thơ tưởng rằng có thể soi sáng được đêm đen, ngờ đâu bị bóng tối nuốt chửng rồi mất hút vào màn đêm ấy lúc nào chẳng hay.
Đường Tăng không có Tôn Ngộ Không thì khó mà đến đích. Tôn Ngộ Không không có Đường Tăng cũng chẳng dễ mà nên chuyện. Nó cần cái bản lĩnh của Tôn Ngộ Không để đi được đường xa, nhưng Nó cũng rùng mình với suy nghĩ Nó có thể trở thành ai, sẽ đi đâu về đâu nếu không có một nửa Đường Tăng còn lại.
Nó luôn tự thấy bản thân là tổng hoà của những mâu thuẫn và đối lập, mặt này là chiếc Vòng Kim Cô của mặt kia. Nhiều lúc, chiếc Vòng Kim Cô ấy có thể là sự cản trở và kìm hãm; nhiều lúc khác, nó là sự cần thiết để điều chỉnh và dung hoà. Mạnh mẽ và mềm mại, cởi mở và kín đáo, kiên cường và yếu đuối, vô tư và nhạy cảm, hồn nhiên và sâu sắc... Nó biết ơn cuộc đời đã ưu ái và hào phóng trao tặng Nó quá nhiều màu sắc và cung bậc.
Tuổi mới Nó chẳng mong gì hơn ngoài nuôi dưỡng thật tốt Tôn Ngộ Không và Đường Tăng của Nó, để cả hai có thể đoàn kết và kiên cường cùng Nó đi tiếp một đoạn đường dài, bình an tới đích. Tôn Ngộ Không và Đường Tăng đều quan trọng như nhau, đều không thể đánh mất, đều cần được nuôi dưỡng và phát triển.
Pori, 17.07.2019
Hạnh Quyên